Historia elektryfikacji Otwocka – od pionierskiej elektrowni do współczesnego rejonu energetycznego

 


    Początki elektryfikacji Otwocka sięgają początku XX wieku, kiedy to teren ten nie posiadał jeszcze praw miejskich, a stanowił wiejską osadę letniskową. W 1911 roku, dzięki inicjatywie Abrama Apta i Mendla Binsztoka, powstała pierwsza elektrownia na terenie wsi Wille Otwockie. Decyzję o jej budowie podjęto w drodze uchwały zebrania wiejskiego oraz za zgodą generalnego gubernatora warszawskiego.

    Losy elektrowni nie były jednak łatwe. W 1919 roku budynek uległ całkowitemu spaleniu. Mimo katastrofy, już kilka miesięcy później – 12 lipca 1919 roku – nowo powołana rada miejska podjęła decyzję o odbudowie zakładu. Finansowanie inwestycji pochodziło z przymusowych pożyczek od właścicieli nieruchomości oraz z kredytu zaciągniętego w Banku Komunalnym w Warszawie. Nową elektrownię, wybudowaną metodą gospodarczą, oddano do użytku 1 listopada 1921 roku.

    W trakcie budowy mieszkańcy Otwocka korzystali z prowizorycznej siłowni należącej do spółki akcyjnej, w której poza Aptem i Binsztokiem udziałowcem był również Juliusz Alter. Elektrownia była stale rozwijana – maszyny zamówiono w austriackim Grazu, a dynamomaszyny sprowadzono z Krakowa. Zainstalowano agregaty prądotwórcze zasilane silnikami Diesla, których liczba rosła wraz z zapotrzebowaniem.


    W 1936 roku rozpoczęto modernizację systemu energetycznego, a w 1938 przeprowadzono kluczową transformację: zasilanie prądem stałym zastąpiono siecią prądu zmiennego. Punktem zwrotnym było uruchomienie podstacji transformatorowej 35/6 kV 15 czerwca 1938 roku, co umożliwiło pobieranie energii od Polskich Kolei Państwowych. Całkowitą przebudowę sieci zakończono 3 grudnia 1938 roku.

    W czasie II wojny światowej, dokładnie 1 grudnia 1944 roku, miejską elektrownię przejął Państwowy Zarząd Elektrowni Okręgu Warszawskiego. Po wojnie, mimo zniszczeń i licznych problemów, rozwój infrastruktury energetycznej trwał nadal.


    Z historią elektryfikacji Otwocka nierozerwalnie związana jest także historia Otwockiego Rejonu Energetycznego. Jego korzenie sięgają również 1911 roku i rozwoju kilku małych elektrowni zlokalizowanych w pasie uzdrowiskowym Falenica–Świder–Otwock. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują zakłady w Falenicy i Otwocku.

    Oficjalnie Rejon Energetyczny nr 3 w Otwocku powstał 1 stycznia 1967 roku jako część Zakładu Energetycznego Warszawa-Teren. Mimo niewielkiego obszaru działania (450 km²), obsługuje on ponad 57 tysięcy odbiorców.

Piotr Stefański
Na podstawie artykułu Tomasza Owsianko opublikowanego w Gazecie Otwockiej.Rok X  Nr 11 (116) grudzień 2001. foto w tresci artykułu - także





Komentarze